De langste pilot in Polen is nog steeds gaande. "Een ambitieus model zonder gepland einde"
Het proefproject voor het centrum voor geestelijke gezondheidszorg wordt verlengd tot het einde van het jaar. Sinds juli dit jaar. Het was de bedoeling dat deze systematisch zouden worden doorgevoerd. Het is echter nog niet gelukt om oplossingen te bedenken die dit mogelijk maken. Het besluit is geen verrassing, maar het stelt de brede invoering van het nieuwe model voor psychiatrische zorg in het hele land uit. Momenteel bestrijken CZP's slechts de helft van Polen.
Laten we niet vergeten dat het zorgmodel in de centra gebaseerd is op gemeenschapspsychiatrie . Het idee is dat de patiënt in zijn of haar eigen omgeving wordt behandeld, in samenwerking met de gemeenschap waarin hij of zij functioneert, voor zover dat mogelijk is zonder dat hij of zij wordt afgehouden van zijn of haar normale leven, bijvoorbeeld: beroeps- of gezinsleven. In dit model wordt ervan uitgegaan dat ziekenhuisopname de allerlaatste optie is. Als dit toch gebeurt, moet de zorg in het CZP gegarandeerd zijn nadat de patiënt het ziekenhuis heeft verlaten. In principe moet hulp in de centra snel beschikbaar zijn, in spoedgevallen, zonder dat men in wachtrijen hoeft te staan.
Het is de bedoeling dat het proefproject wordt verlengd op grond van het momenteel ter consultatie voorliggende ontwerpwijziging van de verordening inzake het proefproject in centra voor geestelijke gezondheidszorg. Ook moet er een mechanisme worden ingevoerd voor de afwikkeling van de laatste afwikkelingsperiode. Zo kan het programma op een manier worden afgerond die veilig is voor de werking van het Sociale Verzekeringsfonds en tegelijkertijd de continuïteit van de uitkeringen waarborgt.
- Bij het ontwerpen van deze pilot hebben de auteurs niet nagedacht over hoe ze eruit zouden kunnen stappen. De verordening bevat vrijwel geen dergelijke bepalingen, benadrukt Maciej Karaszewski, directeur van de afdeling Medische Behandeling van het ministerie van Volksgezondheid. Dit is een van de redenen waarom de pilot wordt verlengd.
Het punt is, zo legt hij uit, dat als het proefproject eind juni zoals gepland zou eindigen, het Nationaal Fonds voor de Gezondheidszorg vóór 31 maart corrigerende facturen had moeten sturen, waardoor de betalingen twee keer werden verlaagd. Dat betekent dat de instanties die het proefproject uitvoeren, gedurende drie maanden geen geld meer zouden hebben voor de lopende operaties.
- Als we van centra voor geestelijke gezondheidszorg naar een universeel systeem willen, moet de regelgeving bepalingen bevatten over hoe men uit het pilotprogramma kan stappen. En het tweede element dat we moeten uitwerken, is het definiëren van waar de patiënt recht op heeft binnen het kader van het model voor gemeenschapszorg, om te voorkomen dat de verschillen ontstaan die we in het pilotproject hebben gevonden - legt Karaszewski uit, verwijzend naar onder andere gegevens waaruit blijkt dat het zorgniveau in individuele CZP's sterk kan verschillen.
Volgens hem is er de afgelopen maanden veel gebeurd in de overgang van pilotoplossingen naar systeemoplossingen.
- Ten eerste is bij de eerste evaluatie van de pilot gebleken dat deze niet overal even goed functioneert en niet voor alle patiënten gelijke toegang biedt. Sommige entiteiten presteren fantastisch, andere gemiddeld en weer andere slecht. Ze bieden niet meer dan wat het systeem voorheen bood. Hij benadrukt dat dit een serieuze discussie op gang heeft gebracht over de invoering van mechanismen die ervoor zorgen dat alle entiteiten streven naar uitmuntendheid en hoe ze daartoe gemotiveerd kunnen worden.
- Het lijkt erop dat we hiermee een discussie konden openen over de manier waarop we mechanismen kunnen creëren die daadwerkelijke verandering teweegbrengen zodra CZP in het algemene systeem wordt geïntroduceerd. Of hoe je goede praktijken kunt vertalen naar heel Polen – benadrukt Maciej Karaszewski.
De effecten van de pilot op de gemeenschappen waarin de centra actief zijn, werden onderzocht door Dr. Tomasz Rowiński van de Economische Faculteit van Warschau en Dr. Anna Depukat van het Universitair Ziekenhuis in Krakau. Zij zijn beiden lid van de Raad voor Geestelijke Gezondheidszorg van de minister van Volksgezondheid en van het eerder genoemde team.
Ze vergeleken onder meer: CZP dat opereert in gebieden waar voorheen bijvoorbeeld een ziekenhuis of een kliniek was in het zogenaamde oude financieringssysteem en die waar voorheen praktisch geen hulp was, maar ook die waar tot nu toe nog geen centra zijn opgericht. Zij analyseerden toegankelijkheid, gedefinieerd als de prevalentie van mensen die een behandeling ontvangen.
- Soms was het een verdubbeling, soms anderhalf maal. Als je pilotlocaties vergelijkt met niet-pilotlocaties, zie je over het algemeen dat de groei aanzienlijk hoger ligt op locaties met een pilot. “ We zijn er dus in geslaagd om de beschikbaarheid te vergroten ”, zegt Tomasz Rowiński. Hoewel hij tegelijkertijd toegeeft dat er een klein percentage centra is waar dit nog niet is bereikt .
Anna Depukat benadrukt dat het bij het samenvatten van de pilot en het bespreken van de effecten moeilijk is om de context te negeren: de omstandigheden waaronder de psychiatrie al jaren functioneert.
- Geestelijke gezondheidszorg wordt al jaren gediscrimineerd ; het is een weeskind van de geneeskunde geworden. Laten we niet verwachten dat een systeem met dramatische tekorten op het gebied van infrastructuur, maar ook op het gebied van kwaliteit, standaardisatie en opleiding van personeel, van de ene op de andere dag zal veranderen. Als psychiater en manager is dit een heel moeilijk verhaal. Ik werkte in een systeem waarin men genoegen moest nemen met middelmatigheid om de menselijke gezondheid en levens te redden. En zonder deze context is het moeilijk om over de uitdagingen te praten die gepaard gaan met de implementatie van het pilotproject, betoogt Dr. Depukat.
- We hebben een heel ambitieus model ontworpen. In eerste instantie omvatte de pilot entiteiten die een leidende rol speelden en die, ondanks moeilijkheden, te kampen hadden met uitdagingen. Als dit model in heel Polen wordt ingevoerd, vergt het enige doordachte implementatie, benadrukt de expert.
Hij benadrukt ook dat we niet alleen over de systematische implementatie van het CZP kunnen praten. – Een systeem bestaat uit communicerende vaten. We moeten ondersteuning bieden aan gezinnen en aan senioren. Definieer hoe een specialistische behandeling eruitziet. Nu is het tijd om het werk te doen dat, om verschillende redenen, aan het begin van de pilot niet is gedaan. Vandaag hebben we de uitdagingen geïdentificeerd die voor ons liggen: regionale verschillen, verschillende beschikbaarheid van personeel, verschillende infrastructuur, verschillende kwaliteit van dienstverlening bij CZP, maar ook verschillende eigendomsstructuren - somt Dr. Depukat op.
- Het is niet eenvoudig om zorg te standaardiseren in een systeem waar dat voorheen niet bestond. Maar wat de piloot deed in de omgeving was deze gereedmaken voor verandering, zegt hij.
Volgens Piotr Nowicki , directeur van het Instituut voor Psychiatrie en Neurologie, bestaat er nog steeds geen objectieve evaluatie van het pilotproject.
- Iedereen heeft het over dezelfde gegevens, maar als ik Dr. Depukat of Dr. Rowiński hoor, hoor ik één ding. Als het Nationaal Gezondheidsfonds over dezelfde gegevens praat, zie je ineens een andere wereld, compleet anders, en de gegevens zijn nog steeds hetzelfde . Wat hij mist is iemand die objectief laat zien wat er daadwerkelijk uit de pilot is gekomen, zodat we allemaal deze feiten onder ogen kunnen zien en pas daarna iets kunnen gaan bouwen.
- De omgeving praat over de patiënt, over het idee. Bij het Nationaal Gezondheidsfonds gaat het meestal over geld. En ik wil ook graag naar de derde kant kijken: de organisatie. Je kunt het beste idee ter wereld hebben, je kunt er geld voor vrijmaken, maar dan moet er iemand zijn die het organiseert. Alle managers die toezicht houden op deze instellingen, staan voor de uitdaging om de dienstverlening te bieden die het idee voor hen in petto heeft, binnen het budget dat het Nationale Gezondheidsfonds wil betalen. Ik ben bang dat als we er op zo’n dualistische manier naar blijven kijken, we wel mooie ideeën zullen hebben, maar dat we de financiering zullen mislopen, benadrukt hij.
In de discussie over de toekomst van de psychiatrie staat vaak de pilot en de toekomst van CZP centraal. Dit is echter slechts één element van het systeem. De regeling geldt alleen voor de zorg aan volwassenen en geldt niet voor verslavingszorg of specialistische zorg waarvoor speciale interventies nodig zijn.
Al deze elementen moeten samenwerken, benadrukt Dr. Depukat. Een belangrijk onderdeel van het systeem is de zorg voor kinderen en jongeren. Alleen al om die reden is het gezin een geheel waarin de problemen van het ene gezinslid gevolgen hebben voor de anderen.
- Als we het hebben over de ondersteuning van kinderen en jongeren, over de volledigheid van die ondersteuning, dan kunnen we de intersectorale samenwerking niet vergeten, met name op het gebied van gezondheidszorg en onderwijs. Al was het maar omdat crises of psychische problemen die zich al op jonge leeftijd openbaren, al veel eerder kunnen worden gesignaleerd, bijvoorbeeld door een schoolpsycholoog, en dan is een psychiatrisch consult of een ziekenhuisopname niet nodig. We zouden op veel van deze crises kunnen reageren met psychosociale interventies, betoogt Dominik Kuc van het bestuur van de Growspace Foundation.
De uitdaging hierbij is, benadrukt hij, om psychologen op scholen aan het werk te krijgen. Een ander probleem zijn sociale problemen en economische ongelijkheid.
- Als het gaat om de ondersteuning van kinderen en jongeren, zijn het de ouders die alle kosten voor diagnostiek, vervolgbehandeling en therapie moeten betalen, benadrukt hij.
Het derde probleem heeft te maken met geografische diversiteit. - Als het om de kinder- en jongerenpopulatie gaat, moet het systeem overal toegepast worden, ook in de kleinere steden en dorpen. Laten we niet vergeten dat een jongere verbonden is met zijn gezinsomgeving en met de schoolomgeving – zegt Dominik Kuc.
Hij benadrukt dat we niet mogen onderschatten dat er nog steeds bepaalde stereotypen bestaan over het gebruik van psychiatrische zorg, farmacotherapie en het bezoeken van een psycholoog, zelfs op school.
– We moeten rekening houden met deze sociale factor als we praten over het implementeren van hulp voor kinderen en jongeren, omdat het uiteindelijk van invloed is op de vraag of ze als volwassenen om hulp vragen, voegt hij toe.
De Sejm werkt momenteel aan een wetsvoorstel dat het mogelijk maakt dat jongeren psychologische hulp krijgen, zonder medeweten of toestemming van hun ouders. Hiermee wordt tegemoet gekomen aan de eisen van jongeren die zich vaak hulpeloos voelen in situaties waarin hun familie hun problemen ontkent, zelf de oorzaak ervan is of hen om een of andere reden geen toegang verleent tot gespecialiseerde hulp .
- Jongeren die hulp nodig hebben, krijgen vaak geen toestemming van hun ouders. En dit geldt voor elke omgeving: een jongere kan ouders hebben die zijn of haar problemen gewoon niet begrijpen of niet willen toegeven dat ze een probleem hebben met hun kind. Daarom moeten we jongeren deze kans geven. Ik heb namelijk eens gehoord dat psychische problemen bij volwassenen het gevolg zijn van het feit dat wij niet goed voor ze hebben gezorgd toen ze jong waren. Want als we deze problemen in een vroeg stadium zouden aanpakken, zouden we voorkomen dat iemand aan het einde van zijn traject in een psychiatrische inrichting belandt, zegt Marta Golbik, voorzitter van de Gezondheidscommissie van de Sejm.
- Vandaar dit project, ontwikkeld met een gemeenschap die voornamelijk uit jongeren bestaat. De wet maakt het voor mensen onder de 18 jaar mogelijk om gebruik te maken van de diensten van een psycholoog uit het Nationaal Gezondheidsfonds, op voorwaarde dat de psycholoog een bewezen en geloofwaardig persoon is, legt het parlementslid uit.
Ze herinnert zich dat toen ze zes jaar geleden als politica aan de slag ging met geestelijke gezondheid, haar collega's verbaasd waren. Dat is tegenwoordig veranderd.
- Ik ben heel blij met de pilot omdat het de psychiatrie niet alleen een bepaalde status heeft gegeven, maar er ook voor heeft gezorgd dat deze onderwerpen in het publieke debat terecht zijn gekomen. Helaas wordt deze discussie nog steeds gevoed door zeer moeilijke informatie. Ik heb geen idee hoe het ideale systeem eruit zou moeten zien, maar zo ziet het er nog zeker niet uit – concludeert Marta Golbik.
De uitspraken van de deskundigen zijn afkomstig uit het debat ‘ Tandheelkunde van de geestelijke gezondheidszorg in Polen’, dat werd georganiseerd tijdens het Health Challenges Congress van dit jaar.
Auteursrechtelijk beschermd materiaal: de regels voor herdruk staan vermeld in de regelgeving .
rynekzdrowia
